PTA090 ZORGSTRATEGISCH MASTERPLAN EXTRA MUROS
Year
2010
Category
Large
Status
Competition
Location
Borgerhout
De opdracht was de ontwikkeling van een zorgstrategisch masterplan voor de wijk Borgerhout extra muros met een omvangrijk bouwprogramma: serviceflats, rust en verzorgingstehuis, woningen, dienstencentrum, publieke ruimte, ... .
Een multidisciplinaire lezing als BIOGRAFIE van de buurt, vormt de basis van het ontwerp. Het masterplan SCHAKELT dan ook site en buurt in elkaar. We zijn daarvoor gaan kijken hoe het contactvlak tussen bebouwing en omgeving kan worden vergroot. De rooilijnen worden naar binnen geplooid en weer gesloten. Dit resulteert in drie gebouwenclusters die elk op zich in volumetrie een verlengde van hun omgeving vormen. Tussen de clusters ontstaat een interessante negatieve ruimte die wordt opgevat als publieke KATALYSATOR van de buurt. De katalysator is half park, half plein en wordt ‘PARKPLEIN’ gedoopt. Een uniforme verharde drager krijgt grote uitsnijdingen met groene texturen. De uitsparingen zijn allemaal bruikbare groene ruimtes zoals een boomgaard, een petanque, een speeltuin, …. . In de verharding van het parkplein wordt op een zichtbare manier recuperatiemateriaal van het bestaande gebouw verwerkt. Het zorgwonen wordt opgevat als een VERSCHALING van het ‘klassieke wonen’ waarbij huiselijkheid centraal staat. De serviceflat is een mini-woning, de RVT-leefgroep de maxi-woning. Door de oppervlaktevergroting van de gevelwand kan gewerkt worden met individuele voordeuren die een directe link maken met het openbaar domein. Zo wordt voor bewoners de barriere met ‘buiten’ beperkt. Circulatieruimtes werden herdacht en krijgen veel licht waardoor ze geschikt worden voor bijkomende functies.
Visie over zorgwonen
De blijvende verankering met de maatschappij en de buurt is in het ontwerp het essentieel uitgangspunt. Op niveau van architectuur, zijn we het zorgwonen gaan zien als een verschaling van het ‘klassieke wonen’ waarbij huiselijkheid centraal staat; De serviceflat is een mini-woning, de RVT-leefgroep de maxi-woning.
Masterplan dédié au soin pour le quartier Borgerhout extra Muros.
Dans ce quartier où il fait bon vivre, il était important de lier ce nouveau centre de soins au quartier pour ainsi conserver l’atmosphère qui y règne. Il fallait donc tout d’abord comprendre le contexte humain de ce quartier et parler à ses habitants. Malgré sa forte densité, les habitants apprécient fortement le caractère vert du lieu ainsi que son caractère multiculturelle. Ce sont donc ces mots qui ont porté le projet. Le résultat est un ensemble de 3 bâtiments suivant l’alignement des rues et disposés de manière à offrir des espaces publics en son sein. A la manière de cloitres, ces nouveaux espaces, mi-parc, mi-place, servent de catalyseurs publics, où plus jeunes et moins jeunes peuvent interagir et se rencontrer. Un même revêtement de sol unifie les différents espaces publics et se voit entrecouper par des carrés d’espaces verts accueillant différentes activités à l’attention des enfants et des personnes âgées. Les différents programmes du centre (résidences-services, maison de repos, logements,…) sont tous des dérivations de la « maison classique » pour ainsi garder le caractère chaleureux du quartier et s’ouvrir aux habitants.
Human context
Zorgzame stad, de biografie van de buurt als concept.
Voor de zorgsite Gitschotehof was het direct duidelijk dat de verankering van de site in zijn omgeving zeer belangrijk is, voor de buurt enerzijds, maar ook voor het welzijn van de toekomstige bewoners anderzijds. Geen zorgeiland dus, maar een stukje zorgzame stad.
Interaction
De schakeling van de verschillende gebouwen is essentieel om interactie uit te lokken. We hebben inspiratie gevonden in natuurlijke processen waar we zien dat interactie gebeurt aan de oppervlakte, het contactvlak. Hoe groter het contactvlak, hoe meer interactie (het principe van oppervlaktevergroting).
We zijn dan ook gaan kijken hoe we het contactvlak tussen binnenruimte en publieke buitenruimte kunnen vergroten.
Open-ended
Door in het masterplan 3 clusters te voorzien, die ieder op zich aanpasbaar zijn, is de site als geheel in de tijd veel beter aanpasbaar aan de evoluerende noden.